Havacılık sektörü, her zaman yüksek uçuş emniyet standartları ve hata toleransının en düşük olduğu alanlardan biri olmuştur. Bu nedenle, uçuş emniyetini sağlamak için geliştirilen sistem ve yaklaşımlar, sadece havacılık sektörüne değil, iş dünyasına da ilham kaynağı olmuştur. I’M SAFE, bu yaklaşımlardan biridir.
"I’M SAFE" kontrol listesi, havacılık personelinin uçuş öncesinde kendilerini fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak değerlendirmelerine yardımcı olmak için geliştirilmiştir. Bu kontrol listesi, pilotların, kabin görevlilerinin, bakım ekiplerinin ve diğer havacılık personelinin uçuşa uygunluk durumlarını sorgulamaları için basit ve etkili bir yöntem sunar. Bu liste, beş temel başlıktan oluşur:
Illness (Hastalık)
Medication (İlaç Kullanımı)
Stress (Stres)
Alcohol (Alkol)
Fatigue (Yorgunluk)
Emotion (Duygusal Durum)
Havacılıkta, bu faktörlerin herhangi biri emniyet risklerini artırabilir. Ancak I’M SAFE yaklaşımı, sadece havacılık için değil, iş dünyasındaki birçok sektör için de değerli bir araçtır. İşte bu modelin farklı adımlarının, farklı sektörlerde nasıl uygulanabileceğine dair örnekler.
1. Sağlık Hizmetlerinde I’M SAFE Yaklaşımı
Sağlık çalışanları, hayat kurtaran kritik kararlar alırken, fiziksel ve zihinsel olarak hazır olmalıdır.
Örnek: Bir cerrah, ameliyat öncesi kendini değerlendirir:
Hastalık: Hafif bir grip bile konsantrasyonunu etkileyebilir.
Yorgunluk: 24 saatlik bir nöbetin ardından, hata yapma olasılığı artar.
Uygulama: Sağlık kurumları, sağlık personelinin dinlenme ve hastalık durumlarını yakından takip etmeli, gerekli durumlarda görev değişikliği yapmalıdır.
2. Eğitim Sektöründe I’M SAFE Yaklaşımı
Öğretmenler ve eğitimciler, öğrencilerine en iyi eğitimi sunabilmek için duygusal ve fiziksel dengelerini sağlamalıdır.
Örnek: Bir öğretmen, zor bir kişisel dönemden geçerken kendini değerlendirir:
Stres: Ailevi problemler, öğrencilerle iletişimde sabırsız davranışlara yol açabilir.
Duygusal Durum: Motivasyon eksikliği, dersin kalitesini düşürebilir.
Uygulama: Eğitimciler, stresle başa çıkma tekniklerini öğrenmeli ve gerektiğinde profesyonel destek almalıdır.
3. Teknik ve Mühendislik Alanlarında I’M SAFE Yaklaşımı
Teknisyenler ve mühendisler, hassas sistemlerle çalışırken hata payını en aza indirmek zorundadır.
Örnek: Bir teknisyen, yoğun bir vardiya sonrası kritik bir ekipman üzerinde çalışmadan önce kendini değerlendirir:
Yorgunluk: Uzun çalışma saatleri dikkat kaybına neden olabilir.
İlaç Kullanımı: Kullanılan ilaçlar ve yan etkileri üzerinde durulmalıdır.
Uygulama: Teknik ekipler, vardiya planlamalarını optimize etmeli ve çalışanların dinlenmesini sağlamalıdır.
4. Finans ve Bankacılıkta I’M SAFE Yaklaşımı
Finans sektörü çalışanları, büyük risklerin değerlendirildiği ve stresin yoğun olduğu bir ortamda çalışır.
Örnek: Bir yatırım danışmanı, kritik bir müşteri toplantısı öncesi kendini değerlendirir:
Stres: Yüksek stres altında rasyonel düşünme becerisi azalabilir.
Alkol: İş sonrası tüketilen aşırı miktarda alkol, sabahki toplantı performansını olumsuz etkileyebilir.
Uygulama: Finans ekipleri, stres yönetimi eğitimleri almalı ve yoğun iş temposunda bireysel farkındalığı artırmalıdır.
5. Satış ve Müşteri Hizmetlerinde I’M SAFE Yaklaşımı
Satış temsilcileri ve müşteri hizmetleri ekipleri, doğrudan müşteri ile iletişim kurarken hem fiziksel hem de duygusal olarak hazır olmalıdır.
Örnek: Bir satış temsilcisi, önemli bir müşteri görüşmesi öncesi kendini değerlendirir:
Duygusal Durum: Öfkeli bir ruh hali, müşteriye yanlış mesajlar verebilir.
Yorgunluk: Uzun bir iş günü, enerjiyi düşürebilir ve iletişimi zorlaştırabilir.
Uygulama: Satış ekipleri, dinlenme ve zihinsel hazırlık süreçlerini destekleyen uygulamalara yönlendirilmelidir.
6. Liderlik ve Yönetimde I’M SAFE Yaklaşımı
Liderler, ekiplerini motive ederken ve stratejik kararlar alırken yüksek farkındalık seviyesine sahip olmalıdır.
Örnek: Bir yönetici, önemli bir toplantı öncesi kendini değerlendirir:
Stres: Yoğun iş yükü altında verilen kararlar yeterince analiz edilemeyebilir.
Hastalık: Küçük bir rahatsızlık bile toplantıdaki odaklanmayı azaltabilir.
Uygulama: Liderler, iş öncesinde fiziksel ve zihinsel olarak kendilerini hazır hale getirmek için kişisel farkındalık araçlarını kullanabilir.
Sonuç:
I’M SAFE yaklaşımı, bireylerin kendi durumlarını değerlendirerek sorumluluklarını en iyi şekilde yerine getirmelerine yardımcı olur. Havacılık sektöründe geliştirilmiş bu model, iş dünyasında farklı sektörlere uyarlanarak bireysel farkındalık, performans ve iş güvenliği açısından büyük faydalar sağlayabilir. İş hayatında I’M SAFE modelini benimsemek, sadece bireylerin değil, organizasyonların genel başarısını da artıracaktır.